Fundargerð aðalfundar Öldu 2025

1. Fundur settur

Fundur settur kl. 20:21 þann 27. október 2025 í KR húsinu, Frostaskjóli 2, Reykjavík. Mætt voru: Guðmundur D. Haraldsson (er ritaði fundargerð), Sævar Finnbogason, Gundega Jaunlinina, Halldór Auðar Svansson og Martin Swift.

2. Kosning fundarstjóra

Kosning fundarstjóra. Guðmundur D. Haraldsson var kjörinn fundarstjóri.

3. Samþykkt um afbrigði

Samþykkt um afbrigði. Þar eð fundurinn er haldinn utan hefðbundins tíma aðalfundar skv. 4. gr. laga félagsins er þess óskað að fundarmenn samþykki afbrigði við lögin til að fundurinn geti fram haldið. Samþykkt einróma.

4. Skýrsla stjórnar fyrir tímabilið 2024 til 2025.

Undanfarið ár hefur stjórn félagsins – líkt og undanfarin ár – lagt áherslu á verkefni um samfélagsbanka og skemmri vinnuviku, að leggja rækt við alþjóðlegt samstarf við erlend félög, og veita umsagnir um mál sem varða stefnumál félagsins til Alþingis og ráðuneyta.

Stjórn félagsins:

 Ný stjórn tók við 19. maí 2024, en þá gáfu Guðmundur D. Haraldsson, Sævar Finnbogason og Þorvarður B. Kjartansson kost á sér áfram til stjórnarstarfa en aðrir úr stjórn gáfu ekki kost á sér. Gundega Jaunlinina, varaformaður Hlífar og Jón T Unnarson Sveinsson, meistaranemi í menningarstjórnun buðu sig fram í þeirra stað og voru kjörin í stjórn.

Stjórnarfundir: 

• Nokkrir formlegir stjórnarfundir voru haldnir á starfsárinu: 13. október 2024, 8. desember 2024, 6. apríl 2025.

Vefur félagsins:

• Áfram hefur verið unnið að endurnýjun á vef félagsins og er því verki lokið.
• Efnisröðun hefur verið breytt og meiri áhersla lögð á stefnumálin.

Viðburðir:

• Engir viðburðir voru haldnir á árinu.

Útgáfa:

• Skýrsla Öldu og Autonomy um upplifun og áhrif af styttri vinnuviku kom út í lok október 2024. Fjallað var um skýrsluna á CNN og í Timeout og víðar. Viðtökur hafa verið góðar. Hún fylgir eftir 2021 skýrslu Öldu og Autonomy. 
• Félagið hefur á árinu vakið athygli á kostum jöfnuðar og nokkrar greinar verið skrifaðar í því samhengi (sjá # og #). Greinarnar eru hluti verkefnis sem snýst um að vekja athygli á kostum jöfnuðar.
• Á vef félagsins er búið að safna allmiklu efni um samfélagsbanka. Um er að ræða ítarlega greiningu á hugtakinu, dæmi tekin um slíka banka og kosti þeirra. Þá er ýmsum spurningum um samfélagsbanka svarað.
• Á árinu var skrifuð og gefin út ítarleg grein um stöðu íslenskra banka og hvernig samfélagsbanki gæti breytt stöðunni.

Áskoranir: 

• Félagið gaf frá sér yfirlýsingu í kjölfar ríkisstjórnarmyndunar 2024. Félagið hvatti stjórnmálaflokka til að huga sérstaklega að lýðræði, velferð, jöfnuði og bankakerfinu í stjórnarmyndunarviðræðum.

Umsagnir um þingmál:

• Alda sendi inn umsögn til stjórnvalda um umbætur í starfsemi og tekjuöflun ríkisins.

Umsóknir um styrki:

• Engir

Í undirbúningi:

• Í undirbúningi er ítarleg grein sem fer yfir tildrög baráttunnar fyrir fjögurra daga vinnuviku, þeirri hugarfarsbreytingu sem er að eiga sér stað varðandi vinnu, og hvað það getur þýtt fyrir samfélög.

Erlent samstarf:

• Guðmundur D. Haraldsson var kjörinn í stjórn The European Work-Time Network í maí 2025 þar sem hann er gjaldkeri. 

Alda tók þátt í rannsókn Metabolic samtakanna á samtökum sem stuðla að breytingum á efnahagskerfi Evrópu.

5. Framlagning reikninga fyrir starfsárið 2024 til 2025

Allar fjárhæðir eru í ISK

Neðangreindir reikningar miðast við 17. maí 2024 til 27. október 2025.

Staða fyrir: 3.302

                                        Tekjur             Gjöld

Styrkir frá einstaklingum               2.200	        
Vextir                                  75

Kostnaður vegna leigu á fundaraðstöðu                     -1.000
Gjöld til Skattsins                                       -2.200

Fjármagnstekjuskattur                                        -17

Samtals                                2.275              -3.217

Staða eftir:  2.360

Tap var af rekstri félagsins á tímabilinu upp á 942 krónur, sem greiðist með hagnaði fyrra árs. Einu ústistandandi kröfur á félagið eru vegna leigu á fundarherbergi og meðlimagjald til Evrópska vinnutímanetsins – samtals minna en 10.000 ISK.

6. Umræður um skýrslu stjórnar og reikninga. 

Fundarmenn höfðu engar athugasemdir við skýrslu stjórnar né framlagða reikninga.

7. Lagabreytingatillögur

Engar tillögur um lagabreytingar bárust.

8. Kosning kjörnefndar

Ekki var þörf á kjörnefnd að þessu sinni þar sem framboð til stjórnar voru jafnmörg og áskilinn fjöldi stjórnarmanna.

9. Kosning stjórnar

Eftirfarandi höfðu boðið sig fram til stjórnar Öldu fyrir næsta starfsár og framboð þeirra kynnt á vef félagsins:

• Gundega Jaunlinina, varaformaður Hlífar
• Sævar Finnbogason, doktorsnemi í heimspeki og lýðræðisfræðum
• Þorvarður B. Kjartansson, tölvunarfræðingur
• Guðmundur D. Haraldsson, MSc í Cognitive & Decision Sciences, BS í sálfræði
• Halldór Auðar Svansson, tölvunarfræðingur, MPM

Þar sem fjöldi frambjóðenda er sami og fjöldi stjórnarmanna er sjálfkjörið í stjórnina.

10. Stefna og árið framundan

Sævar bendir á að Alda eigi að halda áfram að beita sér með því að skrifa umsagnir um þingmál. Halda verði áfram að þróa lýðræðishefðina. Hann bendir á að kynslóðabundið efnahagslegt ójafnrétti sé mikilvægt málefni og þurfi að hafa áhrif á hvernig þau mál þróast, kynslóðir fæddar eftir 1990 séu í miklum vandræðum. Gundega tekur undir þetta og bætir við að húsnæðismál séu þar mikilvægur hluti. Endurhugsa þurfi húsnæðiskerfið og hvernig það á að virka frá grunni. Um þriðjungur fólks býr við húsnæðisóöryggi og fátækt er tíðari en við höldum. Almennt sé erfitt að komast upp úr fátækt – og nær allur hluti fátæks fólks er vinnandi. En hvernig má vekja athygli á þessum málum? Ein tillaga er að vekja athygli á uggvænlegum staðreyndum, eins og að stórt hlutfall fólks hafi ekki efni á að fara til tannlæknis, og að við fylgjum sama farvegi og til dæmis Bretland varðandi misskiptingu. – Stefnan er að stjórnarmenn vakti þingmál sem varða fátækt og misskipingu og skrifi umsagnir um þau. Einnig muni félagið taka þátt í viðburðum sem þessu tengjast.

Gundega bendir á að stefnan sé að ríkið skeri niður jöfnunarframlag til lífeyrissjóða, sem ætlað er að draga úr ójafnri byrði sjóða vegna örorkugreiðslna. Um er að ræða heildarframlag upp á milljarða á ári (6,6 milljarðar 2023). Þegar framlagið er fellt niður muni sjóðir með meiri örorkugreiðslur þurfa að skera niður lífeyri eldra fólks, sem mun auka á ójöfnuð í landinu, þar sem stór hluti þessara greiðslna sé borinn uppi af lífeyrissjóðum verkafólks. Fundarfólk tók undir að beita mætti félaginu í málum eins og þessu, skrifa umsagnir m.a. Mikilvægt sé að tengjast öðrum félögum sem hafa áhuga á því sama, t.d. þeim sem skrifa umsagnir um málin til Alþingis.

Martin bendir á að Alda geti verið vettvangur fyrir umræðufundi þar sem stjórnmálafólk mætir fyrir kosningar til að ræða t.d. lýðræðismál. Tækifæri sé til dæmis fyrir komandi sveitastjórnarkosningar.

Martin bendir á að Íbúasamtök Vesturbæjar séu að móta tillögur um íbúasamráð, Alda gæti haft aðkomu að þessu starfi. Umræður spunnust um íbúasamráð og hvernig mætti bæta slíkt samráð.

Guðmundur nefnir að hann vilji vekja athygli á að einkageirinn þurfi að stytta vinnutímann til jafns við opinbera geirann, m.a. vegna þess að hann hefur setið eftir. Slíkt hefur áhrif, m.a. á vistunartíma á leikskólum sem er allt of langur sem setur þrýsting á leikskólana. Fundarmenn taka undir að beita megi félaginu í þessu málefni.

11. Önnur mál

Engin önnur mál.

Fundi slitið kl. 22:13.